Popękane, przesuszone i wiecznie spierzchnięte usta. Znasz to? Pierzchnięcie ust to problem, z którym zmaga się wiele osób, zwłaszcza zimą. Skóra na ustach jest wyjątkowo delikatna i podatna na przesuszenie. Dlaczego tak się dzieje? Przyjrzyjmy się temu analizując ich budowę, fizjologię oraz wpływ czynników atmosferycznych i enzymatycznych na ich stan.
Budowa skóry ust – wyjątkowa, ale wymagająca
Skóra warg ma unikalną budowę – jest cienka, bez gruczołów łojowych i potowych, a jej delikatna, pozbawiona rogowacenia warstwa nabłonkowa jest bezpośrednio narażona na działanie czynników zewnętrznych. W efekcie jest bardziej podatna na przesuszenie i wykazuje wyższą przeznaskórkową utratę wody (TEWL) niż skóra policzków.
Niektóre zespoły badawcze próbowały zidentyfikować kluczowe czynniki fizjologiczne wpływające na suchość skóry warg. Wykazano między innymi, że jest to ściśle powiązane z profilem ceramidów (ich ilością i rodzajem) oraz poziomem proteaz, enzymów wpływających na proces złuszczania i nawilżania skóry.
Na pierzchnięcie ust mają również wpływ czynniki atmosferyczne, poziom nawodnienia organizmu oraz ciągłe ich lizanie. Wszystko to sprawia, że utrzymanie warg w świetnej kondycji bywa nie lada wyzwaniem, szczególnie zimą!
Kluczowe czynniki wpływające na suchość i pierzchnięcie ust to:
- Warunki atmosferyczne (wiatr, mróz, suche powietrze),
- Oblizywanie ust – enzymy ślinowe naruszają barierę ochronną,
- Zmiany biochemiczne – proteazy, takie jak katepsyna D (CTSD) i hydrolaza bleomycynowa (BH), wpływają na proces złuszczania i poziom nawilżenia skóry.
Wpływ enzymów w ślinie na skórę ust
Masz suche usta więc je oblizujesz by je nawilżyć? To duży błąd! Oblizywanie ust często kończy się wręcz zupełnie odwrotnym efektem. Dlaczego? Ślina zawiera enzymy trawienne jak lipaza i amylaza. Ich funkcją jest rozkładanie węglowodanów i tłuszczów. W kontakcie z delikatną skórą ust mogą zatem naruszać jej strukturę lipidową. Prowadzi to do rozpadu bariery ochronnej, a w konsekwencji do zmniejszenia wilgotności i zwiększonej podatności na czynniki drażniące. Ta kombinacja sprawia, że usta są podatne na wysuszenie, pierzchnięcie, pękanie/krwawienie i łuszczenie.
Czynniki atmosferyczne a pierzchnięcie ust
Warunki pogodowe odgrywają również kluczową rolę w stanie naszych ust. Zimą mamy do czynienia z:
- Niskimi temperaturami – zimne powietrze zmniejsza ukrwienie ust, co spowalnia regenerację skóry.
- Wiatrem – usuwa wilgoć ze skóry, prowadząc do podrażnień.
- Suchym powietrzem w pomieszczeniach – ogrzewanie obniża wilgotność powietrza, co dodatkowo sprzyja przesuszeniu.
Jak skutecznie pielęgnować usta?
Właściwa pielęgnacja warg jest kluczowa, by zapewnić ustom odpowiednie nawilżenie i kondycję oraz zapobiec pękaniu i spierzchnięciu. Jak to osiągnąć?
-
Regularnie nawilżaj i regeneruj
Sięgnij po produkty bogate w składniki regenerujące i nawilżające, takie jak:
- Masło shea i oleje roślinne – tworzą warstwę ochronną.
- Kwas hialuronowy – wiąże wodę w skórze, zapewniając długotrwałe nawilżenie.
- Ceramidy – wzmacniają naturalną barierę ochronną skóry, uzupełniają naturalne braki ceramidów w naskórku.
Polecany duet: Zestaw Perfect Kiss głęboko regenerujący i wzmacniający barierę ochronną krem Szafran z ceramidami oraz balsam do ust Berry Lips – bogaty w masło shea, wosk pszczeli i olej ze słodkich migdałów, intensywnie regeneruje spierzchnięte usta.
-
Delikatne złuszczanie
Peelingi chemiczne, enzymatyczne lub cukrowe pomagają usunąć martwy naskórek i poprawiają wchłanianie substancji odżywczych. Warto stosować je raz w tygodniu. Nie musisz kupować oddzielnego kosmetyku do ust, możesz z powodzeniem stosować swój ulubiony peeling do twarzy.
-
Chroń przed czynnikami zewnętrznymi
- Unikaj oblizywania ust – ślina działa odwrotnie, niż byśmy chcieli.
- Stosuj regularnie balsamy do ust – skóra warg ma dużo słabszą barierę ochronną dlatego musisz ją regularnie wspierać.
- Pij odpowiednią ilość wody – nawilżenie skóry zaczyna się od wewnątrz.
-
Regeneracja nocna
Na noc warto nałożyć grubszą warstwę odżywczego balsamu. Berry Lips sprawdzi się również jako intensywna maska na usta, chroniąc przed porannym uczuciem suchości. Nałóż grubą warstwę przed snem, by rano obudzić się z miękkimi i zregenerowanymi ustami.
Literatura:
- Kim J, Yeo H, Kim T, Jeong ET, Lim JM, Park SG. Relationship between lip skin biophysical and biochemical characteristics with corneocyte unevenness ratio as a new parameter to assess the severity of lip scaling. Int J Cosmet Sci. 2021 Jun;43(3):275-282.
- Tamura E., Ishikawa J., Naoe A., Yamamoto T., The roughness of lip skin is related to the ceramide profile in the stratum corneum. J. Cosmet. Sci. 38, 615–621 (2016).
- Hikima R., Igarashi S., Ikeda N., Matsumoto M., Hanyama A., Egawa Y., Horikoshi T., Hayashi S., Development of lip treatment on the basis of desquamation mechanism. J. Cosmet. Sci. 26, 165–167 (2004).
- Fonseca A, Jacob SE, Sindle A. Art of prevention: Practical interventions in lip-licking dermatitis. Int J Womens Dermatol. 2020 Jun 5;6(5):377-380.